Buen Camino: Santiago de Compostela 2009

22 mei 2009 Geldrop-Vessem-Geldrop 46 km

 Prachtig weer, maar wel wind tegen, fietsen naar Huize Kafarnaum van het Nederlands Genootschap van Sint Jacob. Broeder Fons schenkt koffie en kan prachtig vertellen over zijn tocht naar Santiago en hun schone bedoening in Vessem.

We schrijven onze namen in het grote pelgrimsboek en krijgen van hem ons eerste stempel op onze kaart. Wind mee en gesterkt in het geloof zijn we vlug terug in Geldrop. Ons tweede stempel halen we bij pastoor Spooren die ons ook zal gedenken. Voeg daarbij de Christoffelpenning van Pieter, Maxime die elke dag een kaarsje voor ons opsteekt en alle goede raad en goede wensen van iedereen, dan kan het niet meer fout gaan…


met broeder Fons


het eerste stempel


23 mei  Geldrop - Maastricht - Mechelen  108 km

Uitgezwaaid door alle kinderen en kleinkinderen, Wijnand, 
Noëlle, Wouter en Marianne gaan we op weg. Ruim vijf weken geen kleinderen knuffelen, geen brood bakken, geen onkruid wieden, geen krant, geen LOGO. Alhoewel. met dat netbook in de tas....
De fietsen beladen met voor- en achtertassen, stuurtas en tent, rijden we via het Be
lslijntje naar Leende en vragen bij Henk en Francoise welke kant we op moeten naar Santiago: eerste weg links en dan nog maar eens vragen, volgens Henk...
Prachtig weer met zon, beetje wind tegen, op tijd op het quiltje wat eten en drinken; aldoende geraken we in Maastricht, waar we in de Servaaskerk een stempel halen. Helaas heeft hier de moderniteit toegeslagen; echt stempelen kan niet meer, we krijgen een plakplaatje met gedrukt stempel...
Buiten de stad begint het eerste echte klimwerk -12% dus moeten we eraf...-, want we rijden via Bemelen, Scheulder, Gulpen, eten wat in Mechelen en belanden daar op de SVR-camping Vinkenhof. De nieuwe tent staat vlak voordat het donker wordt en terwijl buiten in de voortenten de perikelen van Jantje Smit worden besproken, vallen we al vlug in slaap.  


de weg vragen


uitrusten en genieten



24 mei Mechelen-Aachen-Polleur   63 km

 Hoeveel is 14%? Vanaf vandaag weten we dat: verrekes steil, waar wij met onze zware bepakking echt niet tegenop kunnen fietsen. Dat is de fiets omhoog zeulen en om de 100 m efkes uitblazen. Een helling van 8% redden we net, maar als het meer is moeten we van de fiets.

Alweer de hele dag zon! Vanmorgen vertrokken we pas na negenen en hebben eerst zeer ruim ontbeten in het dorp. Daarna de heuvels in naar Vaals en dan door naar Aachen. Als echte pelgrims halen we stempels bij de pastoor in de sacristie van de St. Jacobskirche, nadat hij klaar is met de hoogmis. Gezegend  bezoeken we daarna de Dom met de prachtige bronzen deur, mooie hoge koepel met zeer fraaie gebrandschilderde ramen en de zetel van Karel de Grote. Na de lunch op het Domplein weer de fiets op en nu echt de Ardennen in.

Het gaat nu echt leuk worden, geen metertje vlak dus. Maar wel prachtige uitzichten, afdalingen waar Thea haar PR-dalen aanscherpt tot 40 km/u en klimmetjes waar we de fiets omhoog moeten zeulen. Maar de conditie stijgt en ons humeur wordt er niet door bedorven. We rijden ten oosten langs Verviers en landen uiteindelijk op  de camping in Polleur. Mooie camping aan de rivier met veel verhuur-stacaravans en alleen Nederlanders.. 


Op Vinkenhof in Mechelen



25 mei Polleur-Tavigny  76 km

Als een jongen met een meisje uit wandelen gaat, vraagt zij:"Ziede gij me gere?" Dit oeroude liedje speelt door mijn hoofd elke keer wanneer ik Thea weer om de bocht zie verschijnen. Zij heeft het weer gered... en ik ben er blij om.
Het mooie weer kan niet op, Sint Jacob zelf zorgt goed voor ons en we komen vandaag geen steilere stukken tegen dan 7%, maar soms wel over 2 km en dat is toch pittig. De kunst is net zo veel druk op de pedalen te zetten dat je benen net niet verzuren en in cadans te blijven. Zoladz zone 3 denk ik.
Via dorpen en gehuchten, tussen weilanden door, soms bestrooid met lelijke dikbil koeien met kalfjes, zakken we op de kaart steeds verder naar beneden. Misschien let St. Jacob even niet op, de lucht betrekt en juist op tijd schuilen we in een schuur, voordat het onweer losbarst en er hagelstenen naar beneden kletteren zo groot als stuiters. Dertig minuten later is het opgeklaard  en als we honger krijgen belanden we bij het eerste huis in Tavigny dat een gite rural blijkt te zijn. Voor een zeer speciale pelgrimsprijs genieten we van het diner op het terras, de douche en het bed.


lekker buitje

 


26 mei Tavigny-Abbaye d'Orval  84 km

Lucht stroomt van een hogedrukgebied naar een gebied met lage druk. Sint Jacob moet dat ook weten, maar  heeft het vandaag niet goed voor ons geregeld, want we hebben de hele dag wind op kop en het is koud. Na een kop koffie in het eerste café van Bastogne, besluiten we de tent, slaapzakken. matrassen en overbodige kleren achter te laten in een hotel. Opgelucht en zonder voortassen beginnen we daarna aan de rest van de dag, maar dan begint het ook te regenen  en wordt het echt koud. Gelukkig hebben we vandaag aanmerkelijk minder steile klimmetjes en door een mooi bos belanden we uiteindelijk bij de prachtige abdij van Orval, vlak tegen de Franse grens. Er is geen plaats in de abdij voor ons arme pelgrims, maar de hostellerie even verderop heeft een kamer, lekkere truite d'Orval en lekker bier van de trappisten. Niet erg geschikt voor arme pelgrims, maar ja...


27 mei Abbaye d'Orval - St. Ménéhould 110km 

Volgens de routekaart zijn de Ardennen voorbij en wordt het minder klimmen. Dat is waar, maar vaak gaat het steil naar beneden een dorpje in en steil omhoog met 10-11% er weer uit, of omgekeerd. Tandenbijten dus. Ook vandaag is het eigenlijk te koud, maar wel de hele dag droog en wind op kop. We rijden tussen glooiende weilanden en velden met uitgebloeid koolzaad, tarwe, gerst, tuinbonen en mais.

Kerkhoven en pompeuze monumenten herinneren aan 1918 toen de Fransen met hulp van de Amerikanen de Duitsers versloegen. We bezochten in Avioth een oude  basiliek -hoe kan zo'n ding staan in zo'n klein dorp?- en haalden alweer een stempel in ons pelgrimspaspoort, dus Sint Jacob kan tevreden zijn.
Uiteindelijk  belandden we in St. Ménéhould in het 2-sterren hotel L'Argonnais met op elke kamer een internetaansluiting...ja, maar met een socket waarin mijn UTP-kabeltje helaas niet past.



28 mei St. Ménéhould - Châlons en Champagne 64 km 

Waarom veldleeuwerikken ook blijven fluiten terwijl het  uren achter elkaar motregent? God mag het weten, zeggen we wel eens, maar ik denk dat  Sint Jacob er persoonlijk erop toeziet om ons niet de moed te laten verliezen. We ploeteren tegen de wind en motregen in tot aan L'Epine, waar  het uiteindelijk droog wordt, we een echte sandwich-fromage-tomate eten avec du café au lait en een stempel krijgen in de sacristie.

Vroeg in de middag belanden we in Châlons en Champagne, via de tourist information in een hotel buiten de stad. En zowaar, een wifi, maar wat een trage... 

Maar eerst natuurlijk nog even de zoveelste  kerk etc. bezichtigen.


29 mei Châlons en Champagne - Troyes 98 km 

Niet te geloven! Strakblauwe lucht, wind mee  en bijna geen klimmetjes vandaag. Uitgestrekte velden met bieten, koolzaad, tarwe, gerst, erwten en gigantische graansilo's markeren de tocht vandaag en we schieten goed op. Linze Veenstra uit Wychen, vandaag 53 jaar oud geworden, is onze metgezel de hele dag en dankzij hem slapen we in Troyes in een prachtig oud klooster, Notre Dame en l'Ísle, met mooie gangen en kamers. En eten we natuurlijk samen in de stad.

Thea heeft een nieuw PR-afdalen: 50,4 km/u


de kathedraal in Troyes


slapen in Troyes


Op je verjaardag Linze!


30 mei  Troyes - Auxerre 87 km

Alweer zo'n prachtige dag, met alleen in de laatste 20 km een paar ferme hellingen. Die bezorgen ons dus geen problemen, goed getraind als we zijn door de Ardennen. De laatste 20 km verandert de bebouwing van de akkers en zien we de eerste uitgestrekte velden met druiven: we zijn nu echt in de Bourgogne.

We hebben proviand ingeslagen in Troyes en picknicken onderweg bij een alleraardigst kerkje, op het quiltkleedje van Els, Trees, Eelkje en Martha. 

Redelijk vroeg arriveren we in Auxerre, een stad met een voetbalploeg die ons PSV nogal eens flink pijn heeft heeft gedaan. Maar verder markeert er niets aan de stad met prachtige kerken en een heleboel pleinen met gezellige terrassen. We belanden met de  gps van Linze in het Maison des Randonneurs en eten 's avonds in de stad.

De wifi werkt met horten en stoten en dus erg langzaam, maar als het goed is krijg ik dit verhaaltje en die van de afgelopen dagen vanavond nog op de site. 


oude wasplaats aan de rivier in Ligny le Châtel


Auxerre


31 mei Auxerre - Vezelay- Le Chemin  86 km

We ontbijten met een groep wandelaars uit Parijs die ook in het gebouw hebben overnacht en die toch een grote tafel hebben gedekt, maken nog een groepsfoto en daarna fietsen we weer aan.

Voor het verhaal is 't wat saai, maar het weer blijft prachtig en het fietsen is vandaag een genot. Eerst langs de rivier de Yonne en later langs het Canal de Nivernais: niks nie heuveltjes nie. We fietsen nog steeds met Linze uit Wychen en dat gaat heel gezellig. In de middag komen er toch een paar klimmetjes van 7%, maar dat is om in training te blijven, zegt Sint Jacob.

Na 60 km doemt Vezelay op, een beroemde pelgrimsplaats voor Santiagogangers. Helaas ligt het stadje bovenop een heuvel en moeten we tussen de toeristen door laveren en met 12% omhoog naar de basiliek. We belonen onszelf met een witte Hoegaarden en omdat we niet in het klooster kunnen slapen noch in de gîte, besluiten we door te rijden naar een gîte van een paar Hollanders die plaats voor ons hebben, een goeie 18 km verderop. Dat betekent wel nog twee extra klimmetjes van 8 en 12%... 

Willemien en Karel Musch zijn aardige mensen die in 10 jaar tijd een bouwval hebben omgebouwd tot een eenvoudige gîte en in de zomer vooral wandelende pelgrims onderdak verschaffen en ook voor ons een goed maal hebben klaargemaakt. Linze krijgt helaas maagkramp en kan er niet van genieten, maar een paar warme kruiken doen wonderen.

's Nachts om 3 uur geniet ik even van de stilte, de Melkweg en Venus die laag aan de horizon als een schijnwerper waakt over de pelgims.


bedankt voor het ontbijt

langs de Yonne





Vezelay


De basiliek in Vezelay



 

1 juni  Le Chemin  - Nevers 78 km 

Linze is weer helemaal opgeknapt en gesterkt door een goed ontbijt gaat we heuvel op, heuvel af  naar Nevers. 

Het prachtige weer kan nog steeds niet op en de wind zit voor ons in de goede hoek. In het eerste stadje dat we tegenkomen slaan we proviand in en omdat de heuvels steeds minder worden naarmate we de Loirevallei naderen is het eigenlijk een gemakkelijk dagje. Bij het Office de Tourisme weet een chagerijnige juf slaappplaatsen voor ons te regelen in de Espace Bernadette. Het is het klooster waar Bernadette Soubirou, die van Lourdes dus, in een schrijn ligt en waar busladingen meest zeer oude gelovigen de hele dag landen, wat zingen bij de namaaakgrot en huilen bij de aanblik van Bernadette. Het is een een zeer ruim opgezet klooster en we slapen in een ruime kamer.   

Het eerste deel van de trip naar Sint Jacob zit er nu op, we hebben 855 km gefietst zonder echte problemen en de lekkere sabbelaars van Jol zijn nog steeds niet op.  


De droom van Karel en Willemien


Espace Bernadette



2 juni  Nevers - St. Amand-Montrond  72 km

We nemen afscheid van Linze, omdat die nu sneller wil om op tijd het vliegtuig in Pau te halen. 

Voordat we de fietsen uit de garage van het klooster halen, gaan we zelf ook even langs Bernadette en bezoeken we de basiliek van St. Cyr, die van St. Etienne en de kerk van St. Pierre in de stad. Om ruim elf uur stappen we weer op en beginnen we op de brug over de Loire aan weer een makkelijke etappe, die gedeeltelijk langs de rivier en over meest vlakke wegen door het zeer rustige boerenland gaat. En nog steeds wind in rug!

In St. Amand gaan we slapen bij de Franciscaanse nonnetjes in een oud en wat vervallen gebouw met weinig comfort. Er is al een andere pelgrim die de reis naar Santiago te voet maakt: Joeri uit Amsterdam, 24 jaar, al onderweg sinds 31 maart en vastbesloten de tocht te volbrengen, want zijn studie filosofie was toch niks.

 
Espace Bernadette


Eglise St. Etienne


Heilige Antonius, beste vrind...


op het aquaduct


Canal du Berry



3 juni  St. Amand-Montrond - Cluis 82 km

Omdat de route zoveel mogelijk over kleinere wegen gaat, zien we ook de prachtige dorpen, soms met mooi gerestaureerde middeleeuwse huizen. De streek is hier nog helemaal niet toeristisch, de enkelingen die je er ziet zijn van die gekken die te voet of op de fiets naar Santiago gaan.

Ongelooflijk waar we nu zijn aangeland na de zoveelste dag lekker fietsen. Kijk maar even naar de sites van deze mannen waar we vannacht slapen en waarmee we vanavond heerlijk hebben gegeten: http://web.mac.com/pascalmira en www.realspelling.com

eerlijk verdiend...


Cluis, onze slaapplaats voor vannacht


4 juni  Cluis - Bénévent l'Abbaye 84 km

Vandaag moesten we er weer echt tegenaan,het lijkt hier echt op de Ardennen, Op de kleinste versnelling omhoog met 6 km/u, dan heel eventjes naar beneden met 40 of meer km/u. en hup daar is het volgende hellinkje alweer. Bovendien rijden we twee keer verkeerd en dat kost dan  weer extra kruim. Gelukkig is het altijd de schuld van de kaartlezer... 

Aan het eind van de dag belanden we via het Office de Tourisme bij een Engelse dame die een bed and breakfast heeft in een oud huis met een fijne kamer en een heerlijk douche.


voordat alles weer ingepakt is...


de kerk in Sousterrain


vanaf het terrras in Bénévent l'Abbaye


5 juni Bénévent-l'Abbaye - St. Léonard de Noblat  45 km

Meestal schrijf ik in dit dagboek kort en bondig, maar dit keer niet, want vandaag maken we maar een korte dag op de fiets. 

Oh ja, bedankt voor alle mailtjes en smsjes, het is leuk om te lezen, maar jullie begrijpen dat ik ze niet allemaal beantwoordt. Bovendien hebben we maar af en toe de gelegenheid om te internetten en meestal langzame verbindingen, dus het schiet ook niet erg op.

Alhoewel we gisteravond vroeg - vóór 10 uur - sliepen, is het toch half acht voordat we opstaan. Het ontbijt eten we met een Duits echtpaar uit Ost Friesland, dat te voet van Vézélay naar St. Jean de Port gaat en elke dag 20 of iets meer kilometers loopt. Het ontbijt van onze Engelse gastvrouw, zorgzaam  en rondborstig - ook oude pelgrims zijn niet van beton -  smaakt prima, we rekenen af -40 euro- en nadat we de fietsen uit de garage hebben gehaald en bepakt, verlaten we het rustige stadje. Rustig is een goed woord voor de hele streek want overdag zie je bijna niemand in de dorpen en 's avonds na 10 uur hoor je geen enkele auto of iets anders.

Het is vandaag licht bewolkt en we hebben een pittig stukje voor de boeg, veel klimmen en dalen. Lees de routebeschrijving maar even mee:

98,5 Bénévant - l'Abbaye D5 ri Chatelus,

103 *Mourioux D5  2x klim 1,5km + 3km,

115,5  *Chatelus-le Marcheix <- D5 afdaling, brug (Gonge) klim,

117,5 -> D5 ri St Martin, volgt klim 2km,

120,5 St.Pierre-Chérignat op vw ->D5 ri St.Martin, 

124 St.Martin-Ste Catherine<- D5, ri St.Léonard, afdaling,

127,5 le Theil, kp rd D5 ri Chatenet,

133,5 kruis vw, rd ri St.Leonard,

134,5 *Le Chatenet-en-Dognon D19, 

140 na hoogste punt -> C8 ri Lajoumard,

140,5 ,- ri Lussac, klimmetje 250m,

141 *Lussac, op spl ->,

142,5 in afdaling -> en rd, wordt vw,

143,5 einde op vw <- ri St.Leonard, na 400m brug (Tard), klim,

145 eind op vw <- *St.Leonard

145,5 spl op vw -> Mairie, naar centrum <- Cathedrale rd

Op dit soort beschrijvingen en met de hulp van kleine stukjes kaart komen we dus van Geldrop naar Santiago...  Het zou de schrijver te ver voeren om alle klimmetjes en afdalingen in de beschrijving op te nemen, dus wanneer er staat 'klimmetje' of 'afdaling' maak dan de bortst maar nat, alle 'gewone' staan er niet op.  

Direct nadat we de stad verlaten hebben, gaat het al een paar kilometer flink naar beneden en dus is het echt koud. Maar daarna moeten we echt klimmen en dan wordt je vanzelf warm. Het landschap wordt steeds steiler en mooier en af en toe rijden we door stukken bos van tamme kastanjes of beuken die worden afgewisseld door weilanden met bloemen en mooie lange grassen. En omdat het steiler wordt, worden de vergezichten ook fraaier. Wat ook opvalt dat er veel roofvogels zitten van allerlei soort, kleine en grote, lichtgekleurde en hele donkere.

Tegen twaalven spreidt Thea haar quiltkleedje uit aan de rand van zo'n mooie wei en is het lunchtijd: fruitcake,  drinkyoghurt en bananen van de Marokkaanse groenteman uit Cluis. Als we net genieten van de zon die even door de dunne wolken komt, komen twee Nederlandse fietsers bij ons zitten, Arie en Kees uit Nuland, ook om te eten. Zij zijn twee dagen eerder vertrokken uit Nederland en kamperen en koken onderweg, zijn dus ook zwaarder beladen. De bedoeling is dat ze naar Cahors fietsen, daar hun vrouwen op een camping een week gezelschap houden en dan doorfietsen naar Santiago. Dus heel misschien zien we ze nog.

We stoppen onderweg bij een kerkhof waarop van die bouwsels staan zoals mijn tomatenkasje. Het blijken familiegraven te zijn waarop een gedeelte van het graf  met een glazen overkapping wordt drooggehouden, kennelijk destijds bedoeld voor de bloemen. Dat er nu plastic bloemen bestaan, noodzaakt niet tot afbreken van de bouwsels. Afbreken of opruimen ligt kennelijk niet in de aard van de mensen, ook auto's en tractors e.d. laten ze liever overwoekeren dan ze naar de sloop te brengen.

De beschrijving bij Lussac is wat mager en ik weet niet of we precies via de beschreven route fietsen, maar we bereiken toch tegen half drie ons einddoel St.Leonard, het Office de Tourisme. Dit keer een zeer vriendelijke jongedame die een chambre d'hôte voor ons reserveert in de binnenstad. We drinken eerst een pilske op het terras aan de overkant en fietsen dan naar de het opgegeven adres. Het is een ruime kamer met douche/bad voor 51 euro incl. ontbijt, en de oudere mevrouw is erg aardig. 

Even opfrissen en omkleden en met de plattegrond in de hand weten we de kathedraal te vinden, op het plein Gay-Lussac, die hier is geboren. Een beetje een mengelmoesje van stijlen, maar daardoor juist leuk en van binnen erg donker. We halen weer stempels in ons paspoort, lopen nog wat rond en belanden dan op een terras achter een paar glazen Stella, hetgeen ook onderdeel is van een goede pelgrimtocht. Overeenkomstig de voorspellingen begint het te regenen, dus halen we truien en jacks van onze kamer. De foto's van vandaag haal ik alvast van de card van de Casio, zet ze op de harde schijf en op de usb-stick. Tegen half acht lopen we naar het restauraurant dat Thea heeft uitgezocht waar we alle ruimte hebben; er is verder niemand behalve drie mensen personeel. Toch hebben we heerlijk gegeten en een fles wijn leegggedronken. Om half tien zijn we terug, sluit ik dit netbook aan maak dit verhaaltje af. Nog even de foto's uitzoeken, verkleinen en erbij plakken en dan duik ik ook onder het dekbed. Opsturen gaat helaas niet, geen wifi of i.d. in huis of in de buurt. 

Morgen ook buiig, we zullen wel zien...


'tomatenkasje'








6 juni  St. Léonard de Noblat - La Grauličre  76 km

De weersvoorspelling komt uit: 16°C vandaag en we moeten meerdere malen schuilen voor de regen. Het gaat heel steil de stad uit en dan krijgen we direct 3 km klim voor de kiezen, om bij te komen van de koude afdaling. En de regenkappen die we hebben aangeschaft (zie de eerste foto hieronder) houden ook de kou tegen bij het afdalen. Gelukkig komt de wind meestal van opzij en kijken de prachtige Limousin koeien ons troostend aan, zij kunnen het ook niet helpen en St. Jacob is in geen velden of wegen te bekennen. Alhoewel... Vanmorgen toen we opstonden regende het flink, maar was het droog toen we wegfietsten en toen we 's middags achter een ommelette met frietjes zaten, kwam de regen met bakken uit de lucht. Daarna nog twee keer geschuild en na het zoveelste klimmetje etc, komen we bij Monique en Adrie Kooijman terecht en genieten van hun kookkunst en de heerlijke kamer op hun kasteeltje Domaine Bellefond, niet geschikt voor echt ŕrme pelgrims overigens. 


Uzerche


bij Monique en Adrie en de zon schijnt weer




7 juni Lagrauličre - Turenne 53 km

"l'Histoire se répčte" zouden de Fransen zeggen als ze het weer van vandaag zouden bekijken: tijdens het ontbijt regent het pijpenstelen, maar als we vertrekken, zitten er weer blauwe plekken tussen de wolken en het is alweer 16°C. Vandaag een korte rit, maar wel met lastige en lange klimmen erin.

In Donzenac zien we Kees en Arie uit Nuland weer, drinken we koffie met hen en fietsen samen naar Brive-la-Gaillarde.

Met een heerlijke kebab met frites en sla in de maag bedwingen we de lange lastige klimmen en bereiken we Turenne. In de oude kerk wordt voor 2 euro een son en lumičre-show gedraaid en in het dorp ontmoeten we achter een kop koffie Bram en Tjitske uit Hoge Zwaluwe weer, die vannacht ook in het kasteel logeerden. Even buiten het mooie oude stadje worden we ontvangen door Catherine van de chambre d'hôte La Croix de Belonie. Een fijne kamer, heerlijke douche, een lekker bed en heerlijk eten samen met twee echtparen uit Beauvais, wat wil een pelgrim nog meer.


Donzenac


Brive-la-Gaillarde


Turenne


8 juni Turenne - Labastide-Murat 67 km

'Pap in de benen' heeft Thea vandaag en dat komt slecht uit, want het is weer zwaar werk vandaag. Het is net droog als we vertrekken en we warmen direct goed op met een klim terug naar Turenne en vandaar terug uit het dal op weg naar Rocamadour. Maar eerst nog even de Dordogne oversteken en dat betekent altijd naar beneden naar de brug en daarna weer omhoog.

Rocamadour is werkelijk een prachtig middeleeuws stadje dat tegen de rotswand aangeplakt ligt en al vanaf 700 bekend is als bedevaartsplaats. Natuurlijk klimmen we de trappen op naar de kerk waar de Zwarte Madonna te zien is en waar we ons zoveelste stempel op onze kaart halen. En we lopen nog een ex LOGO-lid tegen het lijf: Jan van Schagen met zijn vrouw. Samen eten we op een terras en kletsen wat bij natuurlijk.

Na Rocamadour slaat de pap echt toe en Thea heeft moeite bij elke helling. Bovendien komt er een flinke regenbui opzetten en daarom vluchten we maar vlug een hotel in Labastide-Murat binnen. Bij het goede eten en een fles wijn klaart de stemming weer op en het weer buiten ook. Morgen gaan de eerste 45 km bijna uitsluitend bergaf en kunnen we weer flink vooruit. 


pauzeren op het quiltje gaat nog steeds goed!


over de Dordogne


Rocamadour


9 juni Labastide-Murat - Moissac  100 km

Vannacht belde Obama met St. Jacob en zei: "CHANGE!" en de heilige heeft goed geluisterd. Vanmorgen scheen de zon en de pap was veranderd in goede, ouderwetse Zundertse spiermassa. De rekening van het hotel was overigens niet zo zonnig..

Het fietsen gaat weer prima en zonder moeite bereiken we Cahors, waar we twee keer de Lot oversteken. Een levendige stad waar je je echt in Zuid Frankrijk voelt. Vooral de tweede brug met de drie torens is indrukwekkend. Vroeger werden de pelgrims naar Santiago tot die brug uitgeleide gedaan.

Het landschap wordt steeds mooier, steiler vooral, met veel zonnebloemen die nog pas een paar decimter hoog zijn. Uiteindelijk bereiken we weer een leuke stad, waar we in een echt pelgrims chambre d'hote terecht komen dat wordt gerund door een Iers echtpaar. Omdat we te laat zijn, eten we in de stad, maar dat was geen straf. We slapen in stapelbed en er slapen nog drie andere pelgrims op de zaal.


de katedraal in Cahors



10 juni Moissac- Lectoure 56 km

Op aanraden van onze gastheer bezoeken we eerst de abdij van Moissac, waar de zusters in wit habijt de lauden zingen. Er gaat veel rust vanuit. De abdij is mooi, met een fraaie Romaanse ingang en veel oud beeldhouwwerk en houtsnijwerk. De hele abdijkerk doet licht aan en dat komt omdat de muren licht beschilderd zijn met een mooi motief uit de twaalfde eeuw.

Op naar het volgende station over een mooi vlak fietspad tussen de rivier en het kanaal over 12 km. In Auvillar op 20 km, hebben we met Bert en Thea afgesproken bij de Office de Tourisme. Als we boven in de middeleeuwse stad zijn, gaan we toch weer naar beneden want met de caravan naar boven in zo'n klein stadje is toch wat lastig. De Nederlandse koffie en koekjes van Thea zijn heerlijk en we kletsen weer eens goed bij.

Voort gaat het weer en na een uur fietsen begint het licht te regenen, dus jack aan. Toch te warm, jack weer uit. In Lectoure bij de Offive de Tourisme blijkt dat we minstens nog 30 km moeten fietsen en dan nog niet weten of we kunnen eten. We slapen bij Veronique en eten nog wat in de stad.


11 juni Lectoure - Maubourguet  98 km

Prima fietsweer vandaag, niet te warm en geen zon, dus proberen we vandaag veel kilomters te maken. En het lukt aardig, want we belanden in Maubourguet in het Departement Haute Pyrenées. Het is daarom vandaag  dus  vaak heuveltje op, heuveltje af. Natuurlijk lunchen we weer op een prachtig plekje onder de bomen in een van de weinige dorpen. En we zien de eerste palmen en de eerste bananenbomen in de tuinen. Onderweg slechts één incident: de lekkere sabbeldingetjes van Jol zijn op en we moeten nog 1000 km naar Santiago....

Vanavond slapen we in een echte pelgrimsgite op de slaapzaal en eten met een Zwitserse, een Canadese en vijf andere Fransen. Zolang ze niet te vlug tegen elkaar praten, kunnen we het volgen.


nog 1000 km en dit zijn echt de twee laatste .....


nog 6 km....


12 juni Maubourget - Oloron Ste Marie  92 km 

Sint Jacob heeft een nieuwe variant bedacht: mist. De voorbode van een warme dag, zeggen de mensen van de refuge en ze krijgen gelijk want vanaf een uur of elf schijnt de zon volop en is het erg warm. In Morlaás op het plein naast de kerk, verwissel ik de remblokken van Thea's fiets en smeer ik de beide kettingen.

Boven Pau rijden we weer de drukke wereld in en wordt Thea op een rotonde bijna van haar fietsje gereden. We rijden even later nog verkeerd, maar zoals altijd helpen vriendelijke mensen ons weer op het goede spoor.

Even later zien we in de verte de echte Pyr
eneentoppen, met sneeuw! Het wordt nu menens en spannend. Maar eerst nog even een aantal klimmetjes bedwingen voordat we in Oloron Ste Marie een hotel hebben en er heerlijk eten.


Morlaás




Oloron Ste Marie

13 juni  Oloron Ste Marie - Urdos  42 km

Het was niet warm vandaag nee, 't waar verrčkes heet! We bekijken eerst de oude kathedraal, waar net het licht wordt aangedaan voor een begrafenis. Dan krijg ik na veel vijven en zessen in het café de internetverbinding aan de gang en na nog een koffie en een ice tea, onze favoriete drank deze vakantie, is het bijna 12 uur voordat we het stadje uitrijden.

Het is echt klimmen, eerst om op te warmen een klimmetje van 9% en daarna gaat het meer geleidelijk, d.w.z. iedere keer een stuk met matig klimmen en dan weer iets vlakker en zo steeds verder omhoog. Na de lunch  worden we voorbijgereden door een toeterende Duitse camper: broertje Kees en Janet; puur geluk dat ze ons zien! Ze hebben lekkere frisse limonade en mogen als dank ook even op het quiltkleedje in de schaduw zitten. Zij gaan naar de municipal camping en wij reserveren een hotel in Urdos. En samen eten in het hotel is natuurlijk erg gezellig. Om te bewijzen dat ze ook gefietst hebben, moest ik wel een foto maken van het fietsende stel.....


Oloron Sainte Marie








echt waar....

14 juni Urdos - Puente la Reina de Jaca  66 km

Het matige klimmen is voorbij, vanmorgen komt direct  het zwaarste stuk naar de Col de Somport over 12 km. Alleen maar 7% - 9% en bijna geen stukje om uit te rusten, gemiddelde snelheid 6 km/u. St. Jacob is barmhartig en heeft de hemel wat bedekt en met drie keer uitblazen en genieten van het prachtige landschap zijn  we om twaalf uur boven. Zoals het goede familieleden betaamt hebben Kees en Janet de koffie klaar en Janet maakt er maar gelijk een heerlijke lunch bij. 

Twee uur later gaat het in vliegende vaart naar beneden, naar Jaca. Het landschap ziet er hier echt anders uit, en we komen door lelijke skidorpen. 

In de kathedraal van Jaca krijgen we niet alleen de stempels in ons paspoort van de vriendelijke priester, maar hij legt ook de hand op ons hoofd en geeft een kruisje op het voorhoofd. Ons kan nu bijna niets meer gebeuren...

Voorbij Jaca wordt het vlakker en de gerst is hier al echt gerijpt. We fietsen nog steeds langs een drukke brede weg en in Puenta la Reina de Jaca hebben we er echt genoeg van. We slapen vannacht in een splinternieuw appartement en lopen terug naar het dorp om te eten.

Jaca


15 juni Puente la Reine -Artaiz  86 km

De Jacobsroute kiest voor rustige landwegen, maar soms is een stuk drukke weg niet te vermijden. De eerste 40 km vandaag gaan over de N240 en we leggen deze daarom ook zo snel mogelijk af. Na het stuwmeer van Yesa is het weer leuk, ook leuk klimmen en dalen. 

In Sangüesa  staat een oude kathedraal met een prachtig gebeeldhouwd portaal, maar dat is helaas niet zichtbaar, want het wordt gerestaureerd in het kader van het stimuleren van de werkgelegenheid. Omdat het toch te heet is om te fietsen drinken we wat in het sfeervolle stadje aan een tafel met andere dorstige pelgrims. 

Terug op de fiets gaan we na enige tijd een prachtig grindpad, een oude trambaan, op die via een mooie kloof  en weer stille landwegen ons 's avonds in Artaiz brengt. Brengen is hier niet het goede woord, we moeten er nog drie stevige heuvels voor beklimmen met een stevige wind op kop. En we rijden wel Indurain voorbij... 


Berdun in de verte


kathedraal van Sangüesa

na de restauratie moet het er zó uitzien

16 juni Artaiz -Puente la Reina  35 km 

Een heel appartement hadden we vannacht, geslapen als de bekende roosjes, dus zijn we laat op weg.


"SE PERMETE FUMAR" een prachtige tekst volgens Thea en de koffie is er heerlijk. Een bar-restaurant langs de weg, waar de vloer 1x per dag wordt geveegd en het altijd herrie is omdat de ruimte lekker hol klinkt, iedereen hard praat en het personeel hardhandig omgaat met het servies. We zijn echt ver weg van ons kleine calvinistische kikkerlandje.

Midden in het land, onopvallend want in de goede kleuren, ligt de kapel Ermita de Eunate, uit de 12e eeuw met allemaal boogjes eromheen. Het mooiste wat we tot nu toe gezien hebben, zo perfect, eenvoudig en zo'n intense rust uitstralend.

Vroeg in de middag zijn we in Puente la Reina, voor Santiagogangers een zeer bekende plaats omdat hier de verschillende routes samenkomen. Na de warme lunch bezoeken we het stadje met de mooie brug over de Arga en de Jacobskerk met een overdaad aan goud op het hoofdaltaar en de zijaltaren. Vanavond weer lekker warm eten, anders vallen we te veel af.

Artaiz


mooi land, dit Spanje


Ermita de Eunate


Puente la Reina, de Jacobskerk


17 juni Puente la Reina - Logrońo  69 km

Ons KNMI zit er wel eens langs, het Spaanse peutert er ook wel eens naast. In plaats van bewolking en regen is het ook vandaag weer bloedheet. De Belg met zijn slechte achterwiel, reeds vier spaken kapot, de stinkende Nederlander in lange broek en lang shirt en de vele wandelaars die af en toe onze weg kruisen, het hoort allemaal bij de tocht naar Santiago.

In Estella bekijken we de hooggelegen kerk met alweer een prachtig gebeeldhouwd portaal, daarna bezoeken we heel even het Monasterio in Irache en waar een wijnboer aan de route van de wandelaars een gratis tappunt voor wijn en water heeft gemaakt. Op het heetst van de dag landen we in de schaduw van de kerk in Los Arcos op het terras. Wachten tot de ergste hitte voorbij is en San Miguel helpt ons daarbij.

Na de zoveelste helling en dito stop om te drinken, bereiken we Logrońo en juist wanneer we de stad binnenrijden begint het echt te regenen. Omdat het pelgrimshotel vol is, belanden we op een leuke kamer vlakbij de kathedraal en na de douche op een terras achter een San Miguel. Ook dat is een heilige die ons voortaan bijstaat... Een levendige stad met mensen die flaneren en leuke terrassen waarop je dat allemaal kunt zien gebeuren.

links water, rechts wijn


Logrońo


18 juni  Logrońo -  Belorado  89 km

Geklepper van ooievaars, het eerste geluid van de dag. Overdag zien we veel nesten op schoorstenen en op kerktorens. En in de velden begeleiden ze de tractor die aan het ploegen is. Prachtig om ze te zien vliegen, met dat mooie gestrekte lijf, een paar slagen met de vleugels en dan zweven. En landen doen ze nog mooier dan de zwanen van de KLM: vanuit de glijvlucht eerst heel netjes de snelheid eruit halen met de vleugels, dan die lange poten naar voren, landen en dan direct keurig rechtop staan, zoals de turnsters dat doen na een moeilijke oefening aan de ringen.

We verlaten de hoofdstad van de provincie Rioja zonder koffie, want voor negenen is er nog geen bar open. Via een heel leuk pad langs het stuwmeer, raken we weer buiten de drukke stad en de stank van de industrie. Wel efkes een hellinkje van 12%, maar dat kunnen we ook de baas.

Rioja is een echt landbouwgebied met niet alleen onafzienbare druivenvelden, maar ook tarwe, gerst en amandelbomen met hier en daar een plukje wandelaars ertussen. En hele grote machines die erwten oogsten. 

Het is weer knap heet vandaag en in Navarrete, na 13 km, eindelijk koffie en op zijn Spaans. Een heerlijke koek erbij, hebben we verdiend. Vóór Nájera verdwalen we wat, omdat door de nieuwe snelweg de route in het boekje niet meer klopt. Maar uiteindelijk komen we via een leuke markt en wat vragen letterlijk weer op het goede pad en via Badarán in Santa Domingo de la Calzada.

Doorrijden, naar Belorado, of niet? Gezien de tijd kan het en het hoogteprofiel ziet er niet al te moeilijk uit, dus doen we het. Komt het door de goede conditie of door San Miguel? We zijn er eerder dan we gedacht hadden en zitten al weer vlug op een terras op het prachtige dorpsplein. De fietsers uit Oudenbosch, vader en zoon, zijn er ook en  drinken een pilske mee.


In de ochtendzon in Logrońo


Santo Domingo de la Calzada


Belarado


19 juni  Belorado - Burgos  63 km

Om ons niet te veel te laten wennen aan de hitte, heeft St. Jacob vanmorgen gezorgd voor mist en hele dunne motregen. Al weer zonder ontbijt de eerste kilometers, maar gelukkig na 5 km een hotel waar we koffie en cake kunnen kopen en samen met onze standaard Danone-yoghurtjes kunnen we er weer tegen. Flink klimmen en dalen en een test met 12% over 700 m die we ook doorstaan. Vroeg in de middag komen we via een prachtig fietspad tot in het hart van Burgos op het plein bij de kathedraal en is de mist verdwenen maar er staat nog steeds een koude wind bij krap 18°C.

Na een groet aan San Miguel hebben we de herberg voor de pelgrims vlug gevonden en we kunnen in het splinternieuwe gebouw douchen en slapen in een stapelbed op een zaal met 30 andere pelgrims, meest wandelaars. Eerst bekijken we de kathedraal, een pronkstuk met zoveel altaren vol goud, de een nog groter en mooier dan de ander, dat je er eigenlijk een hele dag aan zou moeten besteden. Daarna leidt een Spaanse gids ons nog langs diverse andere gebouwen en mooie monumenten maar het valt wat tegen omdat we er weinig, nee geen snars van verstaan.

Voor het avondeten kijken we samen met San Miguel naar de paraderende mensen op de boulevard langs de rivier, maar de wind is te koud om het gezellig te maken. Tot slot kiezen we een leuk restaurant wat een Spaanse versie van Fawlty Towers bleek te zijn en het eten was er niet echt geweldig. En slapen op een zaal waar niet voldoende wordt gelucht, is ook niet je dat.

 
Burgos





20 juni Burgos - Frómista  78 km

Sint Jacob heeft het goed met ons voor, want vandaag gaat het echt voor de wind: een harde maar koude oostenwind blaast ons over het goeddeels vlakke land. Over 4 km grindpad en langs de rivier komen we in Hontanas, waar veel wandelaars en fietsers komen en we een heerlijk boodje eten en ook onze Belgische fietser die vloeiend Spaans spreekt weer tegenkomen. Hij blijkt Wim te heten, leraar Spaans te zijn en in Nieuwpoort in de Westhoek te wonen.

Nu begrijp ik ook waarom de wind ons zo voortblaast: St. Jacob moet drie complete windmolenparken aan de gang houden. Even vlug tellen: 216 stuks die ik met het blote oog kan zien. 

In Fromista kiezen we een kamer uit en bezoeken we een prachtige video-voorstelling in een van de kerken die de geschiedenis van het dorp en van de Camino de Santiago in beeld brengt. Echt heel mooi gemaakt.

pelgrimsbrug over de Pisuerga


21 juni  Frómista - Mansilla de las Mulas  98 km

Af en toe lijkt het vandaag wel Nederland, zo vlak en met de wind in de rug schiet het goed op. Hele lange stukken hebben de wandelaars een grindpad langs de weg, speciaal voor hen aangelegd door de overheid. Soms met platanen, maar ook vaak in de volle zon en die schijnt vandaag weer in volle hevigheid. Veel  verschillende kruizen en schelpen markeren hun pad, vaak al eeuwenoude monumenten.

Tegen het eind van de middag zien we Wim uit Nieuwpoort weer, naast zijn fiets want hij heeft op het stuk grind dat wij
vermeden hebben, zijn achterband kapot gereden. Al twee keer gerepareerd met sporttape en met een stuk achterband, maar hij moet nu nog 3 km lopen naar het volgende dorp en proberen morgen in León een andere band te kopen. We kunnen hem niet helpen en het doet pijn hem achter te moeten laten.

Tegen het eind van de middag is de wind gedraaid en aan de horizon verschijnen er heuvels en bergen....













22 juni Mansilla de las Mulas - Astorga  92 km

Een piepklein restaurantje vlakbij de de kathedraal in Astorga. Op 2 jongens na zijn we de enige gasten en we bestellen het menu de dia á 12 euro. Meloen met ham, zalm met sla en ijs toe, het was me toch lekker! Voor de zekerheid het netbook meegenomen en eindelijk geluk en dankzij Filezilla kan het thuisfront weer lezen hoe goed het met ons gaat. Na de fles vino rosada alleen nog even dit verhaaltje tikken en dan weer tussen de lakentjes.

Vanmorgen schoten de kilometertjes weer onder onze Kogaatjes door en toen we genoten van een drankje en een banaantje in de berm, kwam een Nederlandse, want op een Gazelle, aanwaaien. Joke uit Gilze of Rijen en helemaal alleen op de fiets. Na de perikelen van Wim uit Nieuwpoort gisteren, die zij ook had gezien, besloot ze in  León een nieuwe achterband te gaan kopen. Ook mijn achterband is inmiddels aan de dunne kant en wij dus met haar mee. Dus de fietsenmakerslijst van het St. Jacobsgilde bewijst zijn nut en Ramon blijkt een zeer vriendelijk en kundig vakman te zijn die in een wip twee nieuwe achterbanden heeft gemonteerd.

Samen bekijken we de prachtige kathedraal, waarbinnen we van een prachtige politieagente helaas geen foto's mogen maken: van haar niet en van de kathedraal met de fantastische glas-in-loodramen ook niet. Fietsen maar weer en het begint al weer lekker warm te worden. Voordat we de stad uit zijn eerst nog maar een cafe con leche grande en een bocadillo con queso en de nog steeds vlakke weg op.

Na Villar de Mazarife hebben we de schrijver van de route even hartgrondig vervloekt, want hij stuurt ons 3,5 km over een zeer rot grindpad. En als we denken dat de kwelling voorbij is, volgt er nog een kleine twee kilometer. Goed dat we juist nieuwe achterbanden hebben. We hebben een San Miguel dik verdiend vinden we en genieten die op een terras in Hospital de Órbigona, de langste Romeinse brug die we tot nu toe gezien hebben. Joke blijft in het stadje slapen en wij fietsen nog ruim 20 km door naar Astorga door het nog steeds vlakke land. 


León









brug in Hospital de Órbigo, uitzicht langs San Miguel


Astorga

23 juni Astorga - Molinaseca  51 km

St. Jacob heeft het ook vandaag weer goed met ons voor en zorgt ervoor dat het niet te heet is door een lichte sluierbewolking boven ons uit te spreiden. Cruz de Ferro staat vandaag op het programma, hetgeen betekent klimmen van 870 m naar 1500 m met stukken van 10 en 12% erbij en daarna nog een pas over van 1510 m.

Zoals het echte pelgrims betaamt, hebben we net als de pelgrims al meer dan 1000 jaar geleden, steentjes van thuis meegenomen en meegekregen en doen we de goede wensen erbij als we ze aan de voet van het ijzeren kruis neerleggen. Andere pelgrims plakken foto's en kledingstukken erbij en het is een gedenkwaardige plek daar boven op de berg. Vroeger legden de pelgrims er hun lasten mee af en waren ze ervan overtuigd dat ze Santiago haalden als ze Cruz de Ferro bereikt hadden.Wij denken dat laaste nu ook.

De remblokken van Thea's fiets hebben weer druk werk tijdens de steile afdaling en we belanden veilig en wel in Molinaseca, 5 km voor Ponteferada, waar we na een heerlijke douche even een San Miguel drinken, van de pastoor stempeltjes krijgen in ons Credencial  en tijdens de volgende San Miguels met de wandelaars Duncan uit Schotland en Stephen uit Canada veel plezier beleven.


Cruz de Ferro


Molinaseca


24 juni Molinaseca - Puerto Pedrafita  61 km

Vandaag een paar keer aan kleinzoon Shawn gedacht: bij binnenkomst in Ponferrada een kasteel zoals het er echt uit moet zien: heel groot met hele dikke muren en grote kantelen en uren later bij Villafranca de Bierzo een iets kleinere kanjer. Als je goed en lang genoeg kijkt, zie je de ridders op hun paarden de poort uit komen.

Prima fietsweertje vandaag, half bewolkt en een fris windje. In Ponferrada vinden we een café met wifi en een bank met geldautomaat. Uren later, als de honger weer begint te knagen en we in Villafranca de Bierzo een menu de dia met wijn naar binnen werken, komen Belg Wim en even later ook dappere Jopie uit Gilze Rijen aan. Bijkletsen dus en gesterkt beginnen we aan de klim  naar de Cebreiro. Valt niet mee, stevig klimmen uren achter elkaar. Blij dus als we in Puerto Pedrafita op  1100 m zijn waar we overnachten. Blijft er morgen nog 200 m hoogte over naar de top en minder dan 200 km naar Santiago. Met 50 km per dag, zijn we zondagmorgen in Santiago: moet lukken! 


Ponferrada


Jacobsschelp op straat, nu stukje oma


Hollandse fietser in Villafranca de Bierzo



25 juni  Puerto Pedrafita - Sarria 49 km

Een vriendelijke Nieuw-Zeelander  zet ons wel  even op de foto op de top van de Alto San Roque. Het is verwonderlijk waar de pelgrims vandaan komen, waar ze zijn gestart en waarom. Vandaag een Zwitser op een driewielige ligfiets, gestart in Bratislava, had er al ruim 3000 km op zitten. Een bus vol Duitsers die vanuit Pamplona gereden komen en alle steden van de camino aandoen. Gisteren een Belgische wandelaar die zijn vrouw met de auto en rugzak naar zijn volgende bestemming stuurt. Heel veel Spaanse wandelaars en fietsers die vaak in St. Jean Pied de Port beginnen. Een Duitse marathonfietser die per dag meer dan 250 km fietst. Velen van hen doen het hoofdzakelijk voor de sportieve uitdaging, net als wij, maar raken ook gaandeweg onder de indruk van de historische waarde van alle plekken die we bezoeken en het gevoel dat al meer dan duizend jaar geleden pelgrims te voet nagenoeg dezelfde weg aflegden. Onder hele andere omstandigheden weliswaar, maar toch.

Geen beschermingsfactor 30 nodig deze morgen, want het is helemaal bewolkt en koud. We mogen  direct aan de klim beginnen en ook dit laatste stuk van de Cebreiro is lastig. Op de top doen we vlug onze oranje jacks aan, want het is koud en met eventjes dalen, dan de klim naar de Alto de Roque en tot slot 12 km. stevig dalen voor de boeg, brrrr...  

Het kleine dorp Cebreiro is mooi en er staat al weer zo'n robuust kerkje. Mooi door z'n eenvoud. Opwarmen met koffie in het café helpt wel, maar tijdens de lange afdaling vriezen de vingers er bijna af. Vroeg in de middag zijn we in Sarria, hebben vlug een kamer en een warme lunch gevonden en wandelen daarna in het stadje omhoog naar de kerk. Op het trottoir zijn verschillende figuren van St. Jacob als pelgrim in mozaiek aangebracht, nog nergens anders hebben we die gezien.


Cebreiro


Alto de Roque


26 juni Sarria - Melide  69 km

Echt weer eens fout gereden en omdraaien vandaag, omdat we een bordje niet gezien hebben en de tekst niet klopt. Voor de tweede keer eigenlijk pas deze trip, 

Hollands weertje heeft St. Jacob vandaag voor ons bedacht: dreigende regenwolken en zeer fris. We  warmen eerst op tijdens een klim van 5 km en daarna direct eentje van 2 km. Voordat we aan de afdaling beginnen dus weer de jacks aan, want het is nog kouder dan gisteren. Na de eerste koffie fietsen we een stukje op met een stel uit Valkenswaard dat we voor de vakantie ook bij Bever Sport hebben gezien en die ons toen al veel ongevraagde goede raad gaven.

Een bord soep en een uitsmijter met frites, daar knap je van op. En de timing van St. Jacob is perfect, want hij laat het echt regenen terwijl wij dat heerlijks naar binnen werken met een fles wijn. Een jonge pelgrim uit Zuid-Afrika maken we blij met de Compeed die we niet meer nodig hebben en ondanks dat het nog licht regent, fietsen we verder. Gelukkig wordt het al weer vlug droog en belanden we, na een tussenstop voor een hapje op het intussen werelberoemde quiltkleedje, in Melide.

Nog maar 67 km: morgen slapen we in Santiago de Compostela! 









27 juni Melide - Santiago de Compostela  68 km

Die laatste loodjes: op een gegeven moment heb je genoeg van het weer terugschakelen naar het kleinste verzet voor weer 2 of 3 km. De route voert deze laatste dag door de heuvels met heel veel klimmetjes van 7 tot 9%. De schrijver van het routeboek heeft echt een alternatieve weg gevonden: over vaak mooie rustige weggetjes, soms tussen heerlijk ruikende eucalyptusbomen en een landschap dat veel lijkt op de Ardennen.

Vandaag geen enkel "Ollah" of "Buen Camino" tegen de wandelaars die langs de weg lopen of ons fietspad kruisen. Ook geen gele pijlen en borden "Camino de Santiago" meer langs de weg. Het "camino-gevoel" is vandaag een beetje weg en komt pas terug als we op het plein voor de kathedraal in Santiago staan en twee Spaanse jongens  die we de laatste dagen enkele keren alleen gezien en gegroet hebben, ons enthousiast komen feliciteren. Want net als na een marathon feliciteer  je je medestrijders die de finish gehaald hebben. Trots dat we het gehaald hebben, moeten we ook even naar naar huis bellen. Even later feliciteren we ook het echtpaar uit Valkenswaard en in het gebouw waar we met de volle stempelkaart ons "Compostelaat" -het Santiago-diploma- halen, ontmoeten we ook vader en zoon uit Oudenbosch.

Op zoek naar een kamer, komen we Jopie uit Rijen tegen, omhelzen haar en via haar komen wij ook aan een kamer in de stad. 's Avonds eten we met haar een heerlijke paella en op weg naar onze kamer zien we Wim de Belg. Hij heeft nog een biertje van mij tegoed, dus het wordt nog een latertje met de laatste Belg die nog geen BV = "Bekende Vlaming" is. Voortaan heet hij ook Willem, naar zijn beroemde streekgenoot Willem Vermandere.

I

"Ja, we zijn er!"



28 juni Santiago de Compostela

Vreemde dag vandaag: uitslapen tot tegen tienen, geen gesmeer met vaseline, geen tassen inpakken en geen fietskleding aan. Rustig ontbijten in een café en dan naar de kathedraal voor de pelgrimsmis van 12 uur. Het is er al hartstikke druk om half twaalf en we gaan daarom maar gewoon op de grond zitten tegen het hek bij het altaar aan. Een oude non probeert vanaf kwart voor twaalf in rad Spaans en met een kopstem de massa aan het zingen te krijgen, maar het kerkvolk in de overvolle kathedraal wil niet erg meezingen. Om twaalf uur komt een stoet van semenaristen, acolyten, priesters en een bisschop binnen en begint de mis. Er is geen zangkoor en de bisschop houdt een preek, maar is voor de honderden mensen in de zijbeuken niet te zien en voor alle buitenlanders onverstaanbaar. Ook een welkom aan alle buitenlanders staat niet in het scenario. Wel worden er groepen uit diverse landen genoemd, maar de oude priester die dit doet heeft vandaag kennelijk geen zin of gisteren te veel gedronken en raffelt het lijstje af. Het grote wierookvat blijft hangen waar het hangt, er wordt vandaag helaas niet geslingerd. Jammer dat hier weinig aandacht aan het scenario wordt besteed, terwijl dit elke dag  wordt opgevoerd en voor de meeste pelgrims het sluitstuk is van hun camino.

St. Jacob kijkt persoonlijk toe als we na de mis kaarsjes opsteken voor onze moeders, kinderen en kleinkinderen, voor Ankie en Jack, voor Huub en Gerdie, voor Coby, voor Jol, voor Els en haar meiden, voor Pieter en Jo, voor Wijnand en zijn krullebol en zijn zussen en tenslotte voor alle LOGO-leden. "Kaarsje opsteken" is niet meer met een vlammetje en knoeien met kaarsvet, maar gewoon ordinair euros in een gleuf duwen, waarna er weer een paar lichtjes meer gaan branden. Maar volgens St. Jacob mogen we daar niet over zeuren, het gaat om de intentie tenslotte.
 
Als we weer buiten komen regent het niet meer, de lucht is wat opgeklaard en tegen de avond schijnt de zon weer. Koffie drinken, cadeautjes kopen, San Miguel drinken met Walter uit Augsburg en tenslotte heerlijk vis eten in een klein restaurantje -zonder televisie!-: het lijkt wel vakantie.

   












29 juni Santiago de Compostela


Vandaag nog enkele cadeautjes kopen en de fietsen naar Jan Soetens brengen, die ze voor 120 euro per stuk thuis zal afleveren. Morgenochtend terugvliegen naar Nederland, het zit erop....

Gefietst 2750 km met max. snelheden van 53  (Thea) en 64 (Jan) km/u. Nooit gedacht dat het zo'n leuke en mooie ervaring zou worden.
Wat is er nou zo mooi?
Elke dag weer de fietskleren aan, zorgen dat je te eten en te drinken krijgt en ergens te slapen komt: verder gaan de zorgen niet. Genieten van het fietsen door een steeds wisselend landschap, genieten van alle aardige mensen die je ontmoet op de plekken waar je slaapt. Genieten van mensen die je onderweg ongevraagd helpen en je weer letterlijk op het goede pad brengen. Genieten ook van de fietsers en wandelaars die ook naar Santiago op pad zijn en die allemaal een verhaal, soms een heel levensverhaal hebben en dat ook graag delen. Genieten van de rust op het platteland, de stilte, de vogels en de sterrenhemel 's nachts. Nadenken over de dingen die je gedaan hebt en een volgende keer misschien anders zult doen. Genieten van het feit dat je niet weet wat voor gebakken lucht in de politiek nu weer verkocht wordt, wie er nu weer als leugenaar door de mand is gevallen of hoe erg de crisis nog wordt of al is: het zál allemaal wel. 

Conclusie en wijze raad: Iedereen met een gezond lichaam, een goede fiets of wandelschoenen, wat  doorzettingsvermogen en minstens een week of vijf vakantie, kan zo'n avontuur beleven: gewoon doen!


Vader Wim en John uit Oudenbosch